กลุ่มวนเกษตรอินทรีย์บ้านงิ้วเฒ่า-บ้านผาวี จ.เชียงราย

21/12/2020

ก่อนเข้าร่วม
บ้านงิ้วเฒ่าและบ้านผาวี เป็นหนึ่งในพื้นที่ยุธทศาสตร์การแก้ไขปัญหาหมอกควันไฟป่าภาคเหนือ ของจังหวัดเชียงราย ที่ดำเนินงานขับเคลื่อนโดยหน่วยงานของรัฐและมูลนิธิวนเกษตรอินทรีย์เชียงราย เนื่องจาก ชุมชนตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยหลวง มีการตั้งถิ่นฐานในพื้นที่ป่าต้นน้ำวัง ซึ่งมีความสำคัญที่เป็นต้นน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยามีความหลากหลายของสัตว์ป่าหลายชนิด อาชีพหลักปลูกพืชเชิงเดี่ยว โดยเฉพาะข้าวโพดเป็นพืชเศรษฐกิจหลัก สภาพปัญหาในพื้นที่เกิดปัญหาการบุกรุกทำลายป่า และการเผาเพื่อเปิดพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์เคมี และในพื้นที่ใกล้ชุมชนมีแหล่งน้ำเพียงพอเกษตรกรจะปลูกผักใช้สารเคมีจำนวนมากในพื้นที่ รายได้มาจากการปลูกพืชเชิงเดี่ยวเคมีเป็นหลัก
ก่อนเข้าร่วม 2562
เลมอนฟาร์มร่วมกับมูลนิธิวนเกษตรอินทรีย์เชียงรายและภาคีเครือข่ายหน่วยงานภาครัฐในจังหวัดเชียงราย ได้ลงพื้นที่ไปรับฟังและร่วมแลกเปลี่ยนแนวคิดกับเกษตรกร เพื่อพัฒนาพื้นที่บ้านงิ้วเฒ่า-บ้านผาวี เป็นพื้นที่โมเดลต้นแบบการฟื้นฟูป่าต้นน้ำด้วยการทำวนเกษตรอินทรีย์ลดพื้นที่การเผาอันก่อให้เกิดปัญหาไฟป่าหมอกควัน โดยเลมอนฟาร์มจะทำหน้าที่เป็นตลาดรับซื้อผลผลิตธัญพืชในราคาที่เป็นธรรม
พ.ศ.2563
เดือนธันวาคม เข้าร่วม Lemon farm Organic PGS และร่วมกันวางแผนงานเพื่อให้เกษตรกรมีรายได้ตลอดทั้งปีตั้งแต่ระยะแรกของการเริ่มต้นไปจนถึงระยะยาว จนได้แนวทางการสร้างรายได้จากพื้นที่วนเกษตรอินทรีย์บนเขาและรายได้จากพื้นที่ราบโดยปลูกธัญพืชหลังนาอินทรีย์
ช่วงปลายเดือนธันวาคม
เลมอนฟาร์มส่งเสริมให้ทดลองปลูกถั่วเหลืองในระบบเกษตรอินทรีย์เป็นปีแรก โดยได้รับการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์จากเกษตรจังหวัดเชียงราย องค์ความรู้และปัจจัยการผลิตจากมูลนิธิวนเกษตรอินทรีย์เชียงราย
พ.ศ.2564
เดือนเมษายน ก่อนการเก็บเกี่ยว แปลงถั่วเหลืองของสมาชิกประสบปัญหาสภาวะอากาศแปรปรวน ฝนตกหนักติดต่อกันหลายวันทำให้ได้รับความเสียหายอย่างมาก แต่สมาชิกยังสู้ไม่ถอยดูแลผลผลิตที่เหลือรอดอย่างพิถีพิถัน
เดือนพฤษภาคม
ผลผลิตที่เหลือรอดก็ได้ถูกเก็บเกี่ยวและคัดคุณภาพด้วยมือทุกเมล็ดเพื่อเลือกเอาเฉพาะเมล็ดที่สมบูรณ์มีคุณภาพดีที่สุด ได้ปริมาณ1,140กก. ส่งจำหน่ายในสถานะอินทรีย์ระยะปรับเปลี่ยนเข้าสู่ร้านเลมอนฟาร์ม โดยเลมอนฟาร์มรับซื้อในราคาที่เป็นธรรม
เดือนสิงหาคม
ส่งเสริมให้ทดลองปลูกธัญพืชฤดูฝนแซมในพื้นที่โครงการวนเกษตรอินทรีย์ ได้แก่ ถั่วแดงเล็กอาซูกิ งาดำ งาม้อน
เดือนธันวาคม
เกษตรกรได้จำหน่ายผลผลิตถั่วแดงเล็กอาซูกิ สู่ร้านเลมอนฟาร์มจำนวน 400กก. และเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้เพื่อปลูกต่อให้ฤดูกาลหน้าอีกจำนวนหนึ่ง สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้น
ดำเนินงานครบ1ปี
พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงด้านพื้นที่ พื้นที่การปลูกข้าวโพดลดลง50% โดยสมาชิกบางรายลดการปลูกข้าวโพดได้มากถึง 80%

ปัจจุบัน2565
เข้าสู่การผลิตถั่วเหลืองอีกครั้งเป็นปีที่ 2 ผ่านพ้นระยะปรับเปลี่ยนผลผลิตอินทรีย์ จากปัญหาอุปสรรคจากปี 64 ที่ทำให้ผลผลิตได้ไม่ดี แต่ด้วยความตั้งใจของสมาชิกที่มุ่งมั่นที่อยากจะทดลองอีกครั้ง เลมอนฟาร์มเห็นถึงความมุ่งมั่นตั้งใจของชาวบ้าน ร่วมสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองจากศูนย์วิจัยพันธุ์พืชเชียงใหม่ เพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่เหมาะสมและเป็นที่ต้องการของตลาดเลมอนฟาร์ม โดยมอบให้กลุ่มบริการจัดการเป็นธนาคารเมล็ดพันธุ์หมุนเวียนของกลุ่ม

เดือนเมษายน
ก่อนฤดูกาลเก็บเกี่ยวเลมอนฟาร์มและมูลนิธิวนเกษตรอินทรีย์เชียงราย ลงพื้นที่ตรวจแปลงอินทรีย์และประเมินผลผลิตอินทรีย์ และเล็งเห็นถึงปัญหาการคัดคุณภาพที่เป็นกังวลของสมาชิกอย่างมาก เลมอนฟาร์มได้สนับมอบเครื่องร่อนคัดคุณภาพให้กลุ่มใช้งานในการคัดคุณภาพ ทำให้ได้ผลผลิตรวดเร็ว ได้คุณภาพตามเณฑ์กำหนด คลายความกังวลของสมาชิกได้เป็นอย่างมากเดือนพฤษภาคม
เข้าสู่ช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิต ในการผลิตปีนี้ไม่ได้รับผลกระทบในการปลูก แต่ประสบปัญหาพายุฝนในช่วงเก็บเกี่ยว จากประสบการณ์ปีที่ผ่านมาชชาวบ้านปรับตัวได้เป็นอย่างดี สร้างโรงเก็บผลผลิตเลี่ยงการโดยฝนโดยตรง และวางแผนการจัดการผลิตร่วมกัน ช่วยกันเก็บเกี่ยว ผลตอบแทนของความตั้งใจ ผลผลิตปีนี้เมล็ดสมบูรณ์เต็มฝัก ได้คุณภาพดี"